زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

ازدواج محمد (قرآن)





در این مقاله آیات مرتبط با ازدواج حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.


۱ - ازدواج با کنیز



جواز ازدواج محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله با کنیزان و حلال بودن آنان بر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنا لَكَ أَزْواجَكَ‌ ... وَ ما مَلَكَتْ يَمِينُكَ مِمَّا أَفاءَ اللَّهُ عَلَيْكَ‌ ....

۲ - محدود شدن ازدواج‌های پیامبر



محدود شدن ازدواجهاى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، به تعدادى معيّن از جانب خدا:
لا يَحِلُّ لَكَ النِّساءُ مِنْ بَعْدُ وَ لا أَنْ تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ أَزْواجٍ وَ لَوْ أَعْجَبَكَ حُسْنُهُنَّ إِلَّا ما مَلَكَتْ يَمِينُكَ‌ ....

۳ - ازدواج با دخترهای مهاجر



جواز ازدواج پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با دخترهاى مهاجر عموها، عمّه‌ها، داييها و خاله‌هاى خود:
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنا لَكَ أَزْواجَكَ اللَّاتِي آتَيْتَ أُجُورَهُنَ‌ ... وَ بَناتِ عَمِّكَ وَ بَناتِ عَمَّاتِكَ وَ بَناتِ‌ خالِكَ وَ بَناتِ خالاتِكَ اللَّاتِي هاجَرْنَ مَعَكَ‌ ....

۴ - ازدواج با زن هبه‌کننده



مجاز بودن پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به ازدواج با زن هبه‌كننده خويشتن به آن حضرت، و اختصاص اين امر به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنا لَكَ أَزْواجَكَ‌ ... وَ امْرَأَةً مُؤْمِنَةً إِنْ وَهَبَتْ نَفْسَها لِلنَّبِيِّ إِنْ أَرادَ النَّبِيُّ أَنْ يَسْتَنْكِحَها خالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ‌ ....

۵ - ازدواج با همسر پسرخوانده




۵.۱ - نقض سنت جاهلی


ازدواج محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله با مطلّقه پسرخوانده خود، به فرمان خداوند، براى نقض سنّت جاهلى:
وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ‌ ... فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً ... «وَطَر» كنايه از كام‌گيرى و تمتّع تامّ است.

۵.۲ - ناروا بودن نزد عرب جاهلى


ازدواج پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با زینب (همسر پسرخوانده)، امرى ناروا از نظر عرب جاهلى:
وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشاهُ فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا.

۵.۳ - ازدواج بعد از متارکه زینب


ازدواج محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله با زينب، پس از متارکه وى با زيد و كام‌گيرى زيد از وى:
... فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ‌ ... مطابق شأن نزول، پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله پس از طلاق زينب با وى ازدواج كرد.

۵.۴ - ترس پیامبر از مردم


ترس پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از مردم، موجب كتمان كردن فرمان الهی درباره ازدواج با زينب (مطلّقه پسرخوانده):
وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُ‌ أَنْ تَخْشاهُ فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا.

۵.۵ - آشکار کردن ازدواج با زینب


توصیه خداوند به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، براى آشكار نمودن فرمانش، درباره ازدواج آن حضرت با زينب و نترسيدن از مردم:
وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشاهُ فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا.

۵.۶ - تحقق ازدواج با زینب


تحقّق ازدواج محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله با زينب، پس از فرمان الهى:
وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشاهُ فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا.

۵.۷ - صحت ازدواج با زینب


ازدواج پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با زينب، در پى نبود رابطه نسبى ميان پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با شوهر زينب:
۱. ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ وَ ما جَعَلَ أَزْواجَكُمُ اللَّائِي تُظاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهاتِكُمْ وَ ما جَعَلَ أَدْعِياءَكُمْ أَبْناءَكُمْ ذلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْواهِكُمْ وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَ هُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ‌ . آيه درباره «زید بن حارثه» پسرخوانده پیامبر و شوهر سابق زينب است.
۲. وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشاهُ فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيماً.

۵.۸ - هدف از ازدواج با زینب


ازدواج پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با زينب، به منظور برطرف كردن هرگونه حرج و سختى از مؤمنان در ازدواج با همسر پسرخوانده‌هاى‌شان:
وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشاهُ فَلَمَّا قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا.

۶ - پانویس


 
۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۰.    
۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۲.    
۳. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۰.    
۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۰.    
۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    
۶. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۶، ص ۳۲۳.    
۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    
۸. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۵۶۵.    
۱۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    
۱۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    
۱۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    
۱۳. احزاب/سوره۳۳، آیه۴.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۵۲۷.    
۱۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    
۱۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۰.    
۱۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۷.    


۷ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۶۸، برگرفته از مقاله «ازدواج محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    


رده‌های این صفحه : ازدواج | محمد بن عبدالله | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.